DEPRESYON TEDAVİSİNDE MANYETİK UYGULAMA: TMS
Mehmet Tümer – Vascomed Genel Müdürü
Transkraniyal Manyetik Stimülasyon (TMS) veya Transkraniyal Manyetik Uyarım (TMU) da dediğimiz bu metot başın bazı noktalarından beyni etkilemek suretiyle manyetik uyarımların verildiği bir tedavi şeklidir. Bu yöntemle manyetik alan sayesinde beyinde nörokimyasal ve elektriksel işleyişi düzenleyebilmekteyiz. Bazı hastalıklarda bozulmuş olan bu nörokimyasal ve elektriksel aktivite bu metotla düzeltilebilmektedir.
Nasıl uygulanıyor?
Hasta uyanıkken uygulanan, hekim tarafından yapılan, anestezi gerektirmeyen bir tedavi yöntemidir. Hastanın başına bir bone geçirilir. Belli ölçümler yapılarak,
uyarıma tabi tutulacak beyin bölgeleri işaretlenir. Seanslar şeklinde uygulanır, her bir seans 15-30 dakika arası sürer, haftada 5 gün, günde tek seans şeklinde toplamda 20 -30 seans uygulanır. Hasta uygulama sonrası günlük işlerine derhal dönüp devam edebilir.
İlaçla tedaviden farkı nedir?
Psikiyatrik ilaçlar, sinir hücrelerinin birbirleriyle bağlantı yaptıkları sinaptik aralık adı verilen bölgelerde bozulmuş nörokimyasal dengesini düzeltmek suretiyle etkilerini gösterirken, TMS sinir hücreleri üzerine doğrudan uyarım yaparak bozulmuş olan elektriksel aktivitelerini düzenler. TMS, uyarım etkisini noktasal olarak gösterdiğinden, ilgili ruhsal bozukluğa göre beynin
etkilenmiş bölgelerine lokalize olarak uygulanabilme avantajına sahiptir. Bu durum, sistemik etkiler ortaya koyan ilaçlara göre yan etki oluşması açısından avantaj da sağlamış olur.
İyileşme süresi için ne söyleyebilirsiniz?
TMS uygulanan hastaların bir kısmı daha ilk seansta bile rahatlama sağlayabilir, ancak genel kabul ilk bir iki haftada etkinin hissedilir hale geldiği şeklindedir.
Yan etkileri var mı?
TMS 30 yıldır üzerinde çalışılan, tedavi için kullanılan ve uzun vadeli yan etkileri olmayan çok güvenli bir seçenektir. Tedavi sırasında bazı yan etkiler ortaya çıkabilse de, bunlar nedeniyle tedavinin kesilmesi nadirdir.
En yaygın olarak;
– Bobinin yerleştirildiği yerin yakınında kafa derisi rahatsızlığı ve/veya baş ağrısı
– Geçici yorgunluk
Bunlar genellikle hafiftir ve hastalar genellikle tedavinin ilk iki haftasında bu yan etkilere
tolerans geliştirirler. Hastalar bir tedavi seansından sonra günlük aktivitelerini devam
edebilirler (araba kullanabilir veya işlerine dönebilirler).
Çok nadir olarak;
-Epileptik nöbet riski (1: 10.000 seans); hastalar, tedaviden önce risk faktörleri açısından
taranır.
Bu tedavi herkese uygulanabilir mi?
Epilepsi hastaları veya ailede nöbet öyküsü olanlara ek olarak, TMS diğer bazı hasta türleri için uygun değildir. TMS manyetik enerji kullandığından, başlarında veya boynunda metal bulunan kişiler, diş telleri veya diş dolguları dışında TMS alamazlar.
TMS tedavisini engelleyecek metal nesnelerin örnekleri şunları içerir;
Beyin damarlarında Anevrizma klipleri varsa
Beyin damarlarında stent varsa
Derin beyin uyarıcıları varsa
Metalik kulak / göz implantları varsa Beyinde şarapnel veya mermi parçaları varsa
TMS tedavisi almanızı engelleyebilecek diğer faktörler şunları içerir.
Beyin tümörü, travmatik beyin hasarı veya felç gibi hastalık veya yaralanmadan kaynaklanan beyin hasarı.
Başka psikiyatrik rahatsızlıklar için de uygulanabiliyor mu?
Depresyon, obsesif kompulsif bozukluk, anksiyete bozuklukları, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, alkol bağımlılığı, kokain bağımlılığı, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu rahatsızlıklarında da uygulanabilir.
MEDİKAL PLUS MART 2022